Cel prac
Celem prac fundamentowych było przygotowanie podwaliny pod drewnianą konstrukcję budynku. Założeniem było przygotowanie konstrukcji dostosowanej technologicznie do założeń LSD (Lekki Szkielet Drewniany). Można było pokusić się o wykonanie lekkiego fundamentu słupowego.
Realizacja
Prace ziemne wykonano w oparciu o rzut pionowy sznurów tyczących. Zostały one zrealizowane w dwóch etapach.
Pierwszy z nich to utworzenie wykopów pod betonowe słupy fundamentowe. Wykopy te miały formę prostopadłościanu, którego przekrój poziomy stanowi kwadrat o boki 30 cm. Jego wysokość powinna być równa odległości do strefy przemarzania na budowanym obszarze. Źródła podają, że minimalna głębokość przemarzanie gruntu w analizowanym przeze mnie terenie wynosi 80 cm. Dla bezpieczeństwa wykopy zostały wykonane do 100 cm poniżej poziomu gruntu. Podczas tych prac należy zwrócić uwagę na precyzję i ostrożność realizacji. Ważne aby grunt z bocznych ścian wykopów nie obrywał się, zasypując otwory na słupy. Jest to możliwe tylko wówczas gdy grunt jest dostatecznie ścisły i wilgotny.
Drugi etap to wykonanie płytkich wykopów łączących wykopy na słupy wzdłuż obrysu opaski fundamentowej. Opaska fundamentowa będzie wspierała się na słupach fundamentowych. Zadaniem tego etapu jest usunięcie gruntu organicznego tak aby dolna płaszczyzna opaski fundamentowej była zlokalizowana poniżej powierzchni gruntu. 
Słupy fundamentowe przenoszą ciężaru domu na grunt w miejscu poniżej strefy przemarzania. W tym konkretnym przypadku miejsce to stanowi grunt piaszczysty. Dodatkowo słupy stanowią oparcie dla całej opasko fundamentowej.
Szalunek został wykonany tylko górnej części wykopu tak aby grunt nie obrywał się. Szalunki wykonano z deski calówki w formie prostopadłościanu, którego prześwit wynosił 30 x 30 cm.
Zbrojenie słupów fundamentowych wykonano standardowo. Pręty pionowe o długości 140 cm ze stali zbrojeniowej karbowanej o średnicy 12 mm zostały powiązane sześcioma strzemionami za pomocą drutu wiązałkowego. Strzemiona wykonano z drutu gładkiego o średnicy 6 mm. O ile wykonanie prętów pionowych nie stanowiło problemu i zajęło mało czasu, o tyle wykonanie 144 strzemion zajęło dość dużo czasu i dało możliwość spokojnego przemyślenia dalszych etapów budowy.
Górny 40 cm odcinek zbrojenia nie został na tym etapie zalany betonem. Stanowił on konstrukcje do połączenia ze zbrojeniem opaski fundamentowej.
Betonowa wylewka słupów fundamentowych zostało zrealizowane samodzielnie. Zostały zamówione 3 m3 betonu półsuchego ( potrzebne było 2,16 m3). Na placu budowy był on przygotowywany do właściwej konsystencji i wprowadzany ręcznie do wykopów słupów fundamentowych. Przyjęto taką technologię aby zapewnić możliwość spokojnego i dokładnego zalania słupów. Wzięto pod uwagę fakt, że podczas maszynowego napełniania wykopów mgło by nastąpić obrywanie ścian bocznych wykopów.
Opaska fundamentowa przeniesienie ciężaru domu na słupy fundamentowe oraz tworzy poziomą konstrukcję w formie prostokątnej. Konstrukcja ta było podwalina dla konstrukcji podłogi i podstawą dla słupów tarasowych.
Zbrojenie opaski fundamentowej wykonano z tych samych materiałów co słupy fundamentowe. W tym przypadku było już łatwiej ponieważ były już przygotowane strzemiona.
Poziome elementy zbrojenia zostały oparte i przymocowane do zbrojenia słupów.
Budowa szalunku opaski fundamentowej była dość żmudną i mozolną pracą. Należało go budować ściśle wg. rzutów pionowych sznurów tyczących. Ponieważ wysokość opaski wynosi 40 cm, tyle też musiała wynosić wysokość szalunku.
Wykonano go z desek calówek. Połączono je gwoździami 3 calowymi. Bardzo ważne jest aby podpory boczne były zlokalizowane trwale w gruncie i dość gęsto. Jak się później okazało, siły rozprężające szalunek wynikające z ciężaru betonu były tak duże, że w miejscu gdzie brakowało jednej podpory nastąpiło odchylenie ściany szalunku. Wymagało to szybkiej interwencji.
Nieoceniony był widok zalanego betonem szalunku. Jak się później okazało, po zdemontowaniu szalunku, po 7 słonecznych dniach widok był jeszcze bardziej obiecujący.
Otwory wentylacyjne w opasce są niezbędne ze względu na zjawisko występowania wilgoci odgruntowej. Wykonano 17 otworów na etapie wylewania opaski poprzez umieszczenie 30 cm odcinków rury PCV o średnicy 70 mm w szalunku opaski. Rury te należy bardzo solidnie przymocować do desek szalunku, gdyż podczas maszynowego napełniania betonem może nastąpić ich przesuniecie. Rury musza mieć właściwą grubość.
Śruby kotwiące zostały zalane w opasce w ściśle ustalonej na etapie projektu lokalizacji. Ich pionowe przedłużenia będą przechodzić przez podłogę, całą konstrukcję ściany i górny oczep ścian konstrukcyjnych. Ich rolą będzie trwałe związanie konstrukcji ścian nośnych i dachu z fundamentem.
Zostały także na etapie wylewki opaski zalane śruby dla kotew słupów fundamentowych. Zamysł był taki aby z opaski fundamentowej wystawały tylko kilkucentymetrowe odcinki śruby o średnicy 12 mm zakończone przedłużona nakrętką (5 cm). śruba ta umocowała podłogę do opaski. Po ustawieniu ścian konstrukcyjnych do przedłużonych nakrętek zostały wkręcone pręty nagwintowane na obu końcach. Przeszły one przez ściany i oczep aby umocować je do fundamentu.
Wylewka opaski odbyła się maszynowo. Na budowie pojawiła się betoniarka oraz “słoń” – pompa do betonu, która z drogi przy placu budowy, z dystansu około 15 metrów za pomocą wysięgnika z rurą wlała beton do szalunku. Widok nieoceniony. Prace trwały łącznie z rozstawieniem pompy około 30 minut. Wylewka podłogi tarasu odbyła się w późniejszym terminie, już po zdjęciu szalunku. Prace wykonano samodzielnie na placu budowy.
Podstawa komina – tzw. babka to betonowa podstawa komina. Stanowi ją duża masa zbrojonego betonu będąca dostatecznie dużą bezwładnością dla ciężaru komina. Została ona wylana na pod koniec etapu aby uniknąć ew. braku betonu na opaskę. Jak się okazało, betonu jeszcze zostało około 1m3. Został on wylany obok fundamentu na grunt. Posłużył później jako podłoże pod wylewką tarasu.
Zbrojenie “babki” wykonano z materiałów i w technologii opisanej powyżej.
Prace zabezpieczające. Po powstaniu fundamentu, z jego wnętrza została usunięta warstwa gleby organicznej. W tym przypadku wynosiła ona około tylko 30 cm. Zastąpiono ją warstwą suchego żwiru. Przed rozłożeniem żwiru wewnętrzne oraz górne ściany fundamentu zostały zabezpieczone warstwą czarnej masą bitumiczną. Warstwa ta zabezpiecza ściany opaski prze wilgocią
Na powstałą warstwę żwiru rozłożono czarną, grubą folię budowlaną i zabezpieczono na krawędziach przed przesunięciem. Spowodowało to całkowicie odizolowanie wilgoci gruntowej od przestrzeni pod podłogą domu. Zmniejszyło to, wraz z wentylacją fundamentu wpływ wilgoci na drewnianą konstrukcje podłogi.
Wylewka tarasu odbyła się po wykonanych wcześniej pracach. Wykonano ją samodzielnie na wcześniej wymienionej warstwie gruntu na żwir. Aby zmniejszyć zużycie betonu, w przestrzeni tarasu rozłożono znajdujący się na placu budowy gruz i pozostałości z wylewki opaski zastygłego betonu.
Wnioski i uwagi
Prace ziemne, szalunkowe i zbrojeniowe nie wymagają jakiś specjalnych umiejętności. Na pewno potrzebna jest pomoc w momencie maszynowego wylewania opaski. Tu mogą pojawić się jakieś nieprzewidziane sytuacje. Warto więc zadbać o pomoc. Należy pamiętać o podlewaniu fundamentu podczas wiązania. Zwłaszcza w gorące dni.
Materiały i narzędzia
- Stal zbrojeniowa żebrowana średnica 12 mm
- Pręt stalowy gładki średnica 6 mm
- drut wiązałkowy
- desi cakówli
- gwoździe 3 cale
- bitumiczna (asfaltowa) masa fundamentowa
- folia budowlana